Program profilaktyczno-wychowawczy
I. WPROWADZENIE
Pierwszymi wychowawcami swoich dzieci są rodzice.
Nauczyciele wspomagają ich wszechstronny i harmonijny rozwój, a uczeń akceptuje siebie i jest otwarty na potrzeby drugiego człowieka, żyje nie tylko z drugim, ale i dla drugich.
Wychowanie to proces wspomagania człowieka w rozwoju, ukierunkowany na osiągnięcie pełni dojrzałości fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej.
Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników blokujących i zaburzających zdrowe życie.
Profilaktyka winna wspomagać proces wychowania, a wychowanie tworzy integralną całość z wiedzą i kreowaniem umiejętności, poprzez które formuje się osobowość młodego człowieka. Nie wolno ich rozdzielać, gdyż wychowanie musi posiłkować się wiedzą, w której zapisane jest doświadczenie.
Program Wychowawczo - Profilaktyczny szkoły dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb naszego środowiska lokalnego i obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym.
Chcemy, aby nasza szkoła była bezpieczna, panował w niej klimat sprzyjający pracy uczniów i nauczycieli. Dążymy do tego, aby nasi uczniowie byli kulturalni, odpowiedzialni, komunikatywni, kreatywni i empatyczni, aby panowało poczucie przynależności do grupy (klasy, szkoły), którą łączą więzi koleżeństwa i przyjaźni.
Program przeznaczony jest do realizacji przez wychowawców klas I – VIII oraz oddziału przedszkolnego i punktu przedszkolnego podczas godzin z wychowawcą we współpracy z nauczycielami wszystkich przedmiotów, pedagogiem, pielęgniarką szkolną i pozostałymi pracownikami szkoły, w zależności od stanu zasobów, potrzeb klasy oraz przy współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
II. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE
1. Upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci.
2. Rozwijanie kompetencji cyfrowych dzieci.
3. Kształtowanie postaw: obywatelskich, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, poszanowania dla innych kultur i tradycji oraz zapobieganie wszelkim przejawom dyskryminacji.
4. Wychowanie do wartości: bezpieczeństwo, dyscyplina, kreatywność, odpowiedzialność, miłość, lojalność, nauka, zrozumienie, wspólnota, piękno, sprawiedliwość, mądrość, przyjaźń, wiedza, uczciwość, poważanie, tradycja, wolność, pasja, niezależność, prawość, rodzina, rozwój, prawda, porządek, patriotyzm.
Zakładamy, że w wyniku systematycznego, skorelowanego i spójnego oddziaływania wychowawczo - profilaktycznego uda się nam przygotować uczniów do zgodnego współżycia z ludźmi. Będziemy dążyć do tego, żeby nasi wychowankowie byli: uczciwi, wiarygodni, odpowiedzialni, wytrwali, wrażliwi na krzywdę innych, kreatywni, przedsiębiorczy, aby
nie stosowali przemocy słownej, fizycznej i psychicznej, mieli wysoką kulturę osobistą
i gotowość do uczestnictwa w kulturze. Ważne jest też, aby uczniowie przestrzegali zasad zdrowego stylu życia, nie ulegali nałogom, kształtowali postawy obywatelskie, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji, pogłębiali świadomość ekologiczną, poznawali dziedzictwo kulturowe naszego narodu, Europy i świata i rozwijali swoje zainteresowania i pasje.Szkoła Podstawowa w Ośniszczewku uczy, wychowuje i opiekuje się dziećmi objętymi wychowaniem przedszkolnym i z klas I – VIII. Bierze pod uwagę rozwój osobowości uczniów poprzez integrowanie wiedzy i umiejętności oraz kształtowanie postaw.
III. OBOWIĄZUJĄCE AKTY PRAWNE
- Karta Nauczyciela;
- Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art. 48 ust. 1, art. 54 ust. 3-4, art. 70 ust. 1.;
- Program polityki prorodzinnej państwa z dnia 17.11.1998 r.;
- Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526, z późn. zm., art. 33 );
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. (Dz. U. z 2001r., Nr 61 poz. 624 i Dz. U. z 2002r. Nr 10, poz. 96 oraz Dz. U. z 2003r. Nr 146, poz. 1416, z późn. zm.);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 1999 r. Nr 67, z późn. zm.);
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 1996 r. w sprawie sposobu organizowania i prowadzenia działalności w zakresie promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym (Dz. U. Nr 112, poz. 537);
- Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 i ost. zm. z 25 czerwca 2002 r. Dz. U. Nr 84, poz. 763). Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 maja 1998 r. w sprawie przeciwdziałania i zwalczania zjawisk patologicznych wśród nieletnich;
- Rezolucja Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. w sprawie opracowania rządowego programu zapobiegania i eliminowania zjawiska wykorzystania seksualnego nieletnich (Monitor Polski Nr 50 poz. 476);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczególnych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226);
- Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535);
- Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 10, poz. 55);
- Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178, z późn. zm.);
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm.);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r., poz. 532);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstaw programowych wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego (Dz.U.poz 56);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U., poz. 1113);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii;
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe(Dz.U.2017r.poz.59);
- Statut Szkoły (ewaluowany na bieżąco zgodnie z rozporządzeniami MEN);
- Szkolny Zestaw Programów Nauczania.
Przy opracowaniu programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły uwzględniono:
- obowiązujące akty prawne;
- dotychczasowe doświadczenia szkoły;
- zebrane od rodziców, uczniów i nauczycieli propozycje dotyczące głównych problemów wychowawczych i profilaktycznych w szkole i środowisku;
- przeprowadzone badania na temat sytuacji wychowawczej, zagrożeń uzależnieniami w szkole i środowisku;
- przewidywane zmiany w szkole, środowisku i kraju, mogące mieć wpływ na proces wychowania.
IV. NAJWAŻNIEJSZE CELE WYCHOWANIA I PROFILAKTYKI
1. Kształtowanie poczucia tożsamości narodowej, przynależności do społeczności szkolnej, lokalnej i regionalnej, świadomości swoich praw i obowiązków. Zaznajamianie z zagrożeniami bezpieczeństwa i zdrowia oraz uczenie prawidłowej reakcji na te zagrożenia.
2. Kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania, efektywnej współpracy, komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi. Wdrażanie do życia w społeczności szkolnej i w grupie rówieśniczej. Kształtowanie postaw, respektowanie norm społecznych i wychowanie do wartości.
3. Wspieranie rozwoju intelektualnego, przygotowanie do odbioru dóbr kultury i sztuki, upowszechnianie czytelnictwa, szanowanie dorobku narodowego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości europejskie. Zapobieganie zachowaniom agresywnym.
4. Kształtowanie właściwych nawyków higienicznych i zdrowotnych, umiejętności dokonywania wyboru zachowań chroniących zdrowie własne i innych ludzi, propagowanie ekologicznego stylu życia. Motywowanie do zdrowego stylu życia.
5. Wspomaganie, w miarę posiadanych zasobów, wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, z uwzględnieniem jego indywidualnej sytuacji. Zapewnienie mu bezpieczeństwa fizycznego, psychicznego i emocjonalnego. Wspieranie ucznia w procesie nabywania wiedzy, sprawności, postaw i nawyków, które zapewniają mu przygotowanie do racjonalnego i godnego życia oraz kontynuacji nauki na dalszym etapie.
V. UCZESTNICY PROGRAMU WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY.
Współodpowiedzialni za wszechstronny rozwój osobowości ucznia są wszyscy uczestnicy programu:
Rodzice:
- mają prawo do wychowania zgodnie z własnymi przekonaniami religijnymi i moralnymi, jeśli nie są one w sprzeczności z prawami dziecka;
- znają i akceptują program wychowawczy proponowany przez szkołę;
- wspierają dziecko we wszystkich jego poczynaniach i zapewniają mu poczucie bezpieczeństwa;
- wspierają wychowawców i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach, służą wiedzą, doświadczeniem i pomocą;
- aktywnie uczestniczą w życiu szkoły;
- dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci.
Wychowawcy klas:- dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie;
- wspierają rozwój uczniów i usamodzielnianie się;
- prowadzą dokumentację nauczania;
- opracowują i realizują Program Wychowawczo-Profilaktyczny;
- koordynują pracę wychowawczo - profilaktyczną w zespole klasowym;
- dokonują rozpoznania sytuacji rodzinnej i osobistej ucznia;
- podejmują działania w przypadkach przemocy wobec niego, zaniedbań opiekuńczych, ujawnionych nałogów;
- wnioskują o objęcie pomocą psychologiczno - pedagogiczną uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych;
- informują rodziców o proponowanych formach pomocy psychologiczno-pedagogi-cznej;
- integrują i kierują zespołem klasowym;
- wykorzystują potencjał grupy do wspierania jej członków, oceniają zachowania uczniów;
- wdrażają do samooceny postępów w zachowaniu, nadzorują realizację obowiązku szkolnego;
- promują osiągnięcia klasy i pojedynczych uczniów;
- inspirują pracę zespołową w klasie, przydzielają zespołom zadania na rzecz klasy, szkoły i środowiska oraz wspólnie oceniają stopień ich realizacji;
- współdziałają z nauczycielami uczącymi w klasie;
- współpracują z rodzicami; włączają rodziców w sprawy programowe i organizacyjne klasy;
- współpracują z dyrekcją szkoły, pedagogiem, psychologiem i pielęgniarką;
- współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, policją, poradnią psychologiczno - pedagogiczną, sądami rodzinnymi.
Nauczyciele:
- oddziałują wychowawczo na uczniów niezależnie od przypisanych im funkcji dydaktycznych;
- odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole, podczas wyjść i wyjazdów szkolnych;
- udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych w oparciu o rozpoznane potrzeby uczniów, informują o potrzebach związanych z problemami w nauce oraz o przejawianych zdolnościach;
- wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania;
- inspirują uczniów do twórczych poszukiwań, aktywności i samodzielności;
- kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu;
- reagują na przejawy nietolerancji, dyskryminacji i innych negatywnych zachowań; dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, angażując w życie klasy wszystkich uczniów;
- wspólnie z pedagogiem I psychologiem zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów, dostosowują wymagania edukacyjne do specyficznych potrzeb ucznia;
- współtworzą atmosferę życzliwości i zrozumienia, budzą szacunek swoją wiedzą, kompetencją i postawą;
- proponują uczniom pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i poza nią; realizują w toku pracy wychowawczej treści i cele programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły.
Uczniowie, Samorząd Uczniowski:
- przestrzegają Szkolnego Kodeksu Postępowania Ucznia;
- współorganizują imprezy i akcje szkolne;
- znają i przestrzegają norm zachowania obowiązujących członków społeczności szkolnej;
- akceptują innych uczniów i szanują ich prawa, wydają opinie w przypadku przyznawanych kar zgodnie ze Statutem Szkoły;
- współtworzą społeczność szkolną i wykorzystują swe prawo do samorządności;
- kierują swym rozwojem i stają się coraz bardziej samodzielni;
- prowadzą zdrowy tryb życia i dbają o swoje środowisko;
- mają szacunek do kultury, języka i tradycji narodowej;
- uczestniczą w opiniowaniu dokumentów szkolnych (Statut Szkoły, Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny).
Pedagodzy szkolni i psycholog:
- prowadzą badania i działania diagnostyczne uczniów, w tym diagnozują indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów w celu określenia przyczyn niepowodzeń edukacyjnych oraz wspierania mocnych stron;
- diagnozują sytuacje wychowawcze w szkole w celu rozwiązywania problemów wychowawczych oraz wspierania rozwoju uczniów;
- udzielają pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb;
- podejmują działania z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci;
- minimalizują skutki zaburzeń rozwojowych, zapobiegają zaburzeniom zachowania oraz inicjują różne formy pomocy w środowisku szkolnym i pozaszkolnym uczniów;
- inicjują i prowadzą działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych;
- pomagają rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów;
- wspierają nauczycieli i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
VI. ZADANIA WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE I FORMY REALIZACJI
Programy wychowawcze dla oddziału przedszkolnego oraz klas 1-8
Program wychowawczy dla oddziału przedszkolnego
Cel wychowania przedszkolnego:
Dziecko rozwija się zgodnie ze swoim wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi w relacjach ze środowiskiem społeczno-kulturowym
i przyrodniczym.Efekty działań wychowawczych:
-dziecko łatwo adaptuje się w grupie rówieśniczej,
-poznaje i postrzega normy współistnienia w grupie,
-zaczyna odczuwać potrzebę działania,
-ufa nauczycielkom,
-zna i przestrzega zasad bezpiecznego poruszania się po drodze,
-dba o środowisko naturalne
-nabywa postawę szacunku do własnej narodowości i kraju ojczystego
-wykazuje zainteresowanie książkami
-zna ważniejsze utwory literatury dziecięcej
- akceptuje ograniczanie korzystania z urządzeń mobilnych.
Cele operacyjne
Zadania
Efekt działań wychowawczych
Odpowiedzialni
Sposoby ewaluacji
Poznajemy szkołę-adaptacja.
Oglądanie sali przedszkolnej
i innych pomieszczeń w szkole, wzajemne poznawanie się, tańce, zabawy integracyjne- Dziecko czuje się bezpieczne;
-Bez płaczu rozstaje się z rodzicami
i opiekunami;- pozbywa się lęku
i nieufności wobec nowej sytuacji społecznejWychowawczyni
Obserwacja
Rozmowy
z rodzicamiUczestniczymy
i organizujemy imprezy
i uroczystości.Udział dzieci
i rodziców, rodzin w imprezach uroczystościach np. Ogólnopolski Dzień Przedszkolaka, Pasowanie na przedszkolaka, wigilia, bal karnawałowy, Dzień matki, Dzień Dziecka, zakończenie roku szkolnego.-Rodzic bierze czynny udział
w przygotowaniach uroczystości, współpracuje
z nauczycielem;- dziecko wymienia imiona osób bliskich, wie jaki zawód wykonują
Wychowawczyni
rodzice
Obserwacje
Udział rodziców
Zapraszamy rodziców
na zajęcia.Udział rodziców w zajęciach otwartych.
Systematyczne informowanie rodziców o postępach dzieci
- Rodzice wiedzą, jakie kompetencje powinno posiadać jego dziecko po zakończeniu edukacji przedszkolnej
Wychowawczyni
Rozmowy
z rodzicamiUdział rodziców
Szanujemy innych oraz przestrzegamy reguł życia
w grupie.- Analiza odpowiednio dobranych utworów literackich, sytuacji zżycia przedszkolnego i rodzinnego, przedstawień teatralnych, utworów muzycznych;
- Umiejętne i odpowiedzialne wykonywanie powierzonych zadań;
- poznawanie praw i obowiązków dzieci.
- dziecko kontroluje własne zachowanie;
- przewiduje skutki własnych zachowań;
- w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych
Wychowawczyni
Obserwacje
Używamy zwrotów grzecznościowych.
- codzienne sytuacje z życia przedszkolnego,
zabawy, scenki dramowe
- dziecko rozwija swoje zainteresowania i zdolności;
-nauczyciel wspiera dziecko własnymi działaniami
Wychowawczyni
Zabawy
Obserwacja
Jesteśmy zdolni.
- organizacja kącików zainteresowań zgodnie z zainteresowaniami dzieci
i możliwościami placówki;- prowadzenie kół zainteresowań (przyrodniczo- plastyczne, muzyczne);
- udział w konkursach,
np. plastycznych, muzycznych, sportowych.- dziecko rozwija swoje zainteresowania
i zdolności,
- nauczyciel wspiera dziecko własnymi działaniami
Wychowawczyni
Udział dzieci w zajęciach
Występy publiczne
Wyniki konkursów
Interesujemy się sztuką.
Organizowanie wycieczek krajoznawczych, spotkań z muzyką, wyjazdy do kina, teatru.- wycieczki;
- oglądanie teatrzyków szkolnych i wystawianie własnych przedstawień dla dzieci
- koło muzyczne
- koło plastyczno- przyrodnicze
Wychowawczyni
Rodzice
Udział
w występachWystępy publiczne
Dbamy o swoje zdrowie.
- troska o higienę osobistą (dbanie o czystość osobistą, opanowanie umiejętności kulturalnego jedzenia, nakrywania do stołu, samodzielności w ubieraniu i rozbieraniu się);
-dbałość o postawę;
- wyrabianie nawyków prozdrowotnych w środowisku dziecka;
- rezygnuje z urządzeń mobilnych na rzecz zabawy
- rozmowy z dziećmi;
- przykład nauczyciela;
- analizowanie przykładów zaczerpniętych z literatury
- zapraszanie do szkoły pielęgniarki;
- organizowanie zabaw ruchowych, ćwiczeń porannych i gimnastycznych, spacery, zawody sportowe;
-realizacja Ogólnopolskiego Programu Edukacji Zdrowotnej ”Akademia Aquafresh”.
Wychowawczyni
Obserwacja
Udział
w programiePrace plastyczne dzieci
Jesteśmy bezpieczni na drodze.
- wprowadzenie zasad pieszego ruchu drogowego
- uczenie zasad bezpiecznej zabawy
- obserwacja pieszych i pojazdów w czasie pieszych wycieczek
- organizacja spotkań lub wycieczek z policją, strażą pożarną
- słuchanie utworów literackich, scenki dramowe
Wychowawczyni
Obserwacja
Jesteśmy Polakami.
-prowadzenie zajęć i zabaw mających na celu zapoznanie dzieci z ojczyzną: prezentacja multimedialna „zabytki Polski”.
-oglądanie filmu edukacyjnego o polskich symbolach narodowych „Polak Mały”
-zajęcia tematyczne, spacery.
-wzbogacenie
wiedzy dzieci na temat własnego kraju.
-zapoznanie dzieci z symbolami narodowymi oraz uświadomienie konieczności odnoszenia się do nich z szacunkiem.
-rozwijanie zainteresowania własną miejscowością
i regionem.Wychowawczyni
Obserwacja
Rozmowy
z dziećmi
Jesteśmy czytelnikami.-Wprowadzenie zwyczaju codziennego czytania dzieciom bajek przez nauczycielki.
-przypomnienie (wprowadzenie
-3latki) zasad korzystania
z książek-współpraca
z biblioteką szkolną-udział w zajęciach bibliotecznych, wypożyczanie książek
-kształtowanie czytelniczych postaw u dzieci.
-Dziecko wykazuje zainteresowanie książkami oraz zna ważniejsze utwory literatury dziecięcej.
-rozumie potrzebę poprawnego obchodzenia się z książką
-dostrzega walory literatury dziecięcej. Zostaje czytelnikiem biblioteki przedszkolnej.
-realizacja programu „Cała Polska czyta dzieciom”
Wychowawczyni
Obserwacja
Udział
w programiePoniżej znajduje się cały Program wychowawczo-profilaktyczny wraz z Programami wychowawczymi dla poszczególnych klas oraz Program profilaktyki promowania zachowań prozdrowotnych wśród uczniów.